Pięknie, jaskrawo ubarwiona salamandra plamista żyje na lądzie (o czym świadczą krótkie nogi), głównie w lasach i innych środowiskach wilgotnych.

Jest naszym największym europejskim płazem ogoniastym. Dorasta do 25 cm długości, choć zdarzają się okazy, które dorastają do 30 cm. Żółto-czarny plamisty deseń ostrzega, że jej skóra jest toksyczna, a więc napastnik powinien trzymać się z daleka. Toksyna zawarta w wydzielinie jej gruczołów podrażnia śluzówkę jamy gębowej i oczy każdego zwierzęcia, które próbuje ją pożreć. Układ żółtych plamek charakteryzuje się ogromną zmiennością i stanowi indywidualną cechę każdego osobnika, tak jak odciski palców człowieka.

Aktywna jest nocą, zwłaszcza po deszczu. Poluje na zdobycz takie jak dżdżownice, owady, mięczaki oraz skorupiaki lądowe. Salamandry plamiste odbywają gody na lądzie, ale samice "rodzą" larwy do strumienia lub kałuży. Larwy mają już po urodzeniu dobrze wykształcone nogi i pierzaste skrzela. Po upływie trzech miesięcy wychodzą na ląd, ale dojrzałość płciową osiągają po upływie czterech lat. Odradzamy branie do rąk Salamandry, nieumiejętne obchodzenie się z tym zwierzątkiem może poskutkować zatruciem. Salamandra uznana za gatunek zagrożony, wpisana jest do tzw. "Czerwonej Księgi" - rejestru gatunków zwierząt i roślin narażonych na wyginięcie.