Jadąc pewnego dnia z Warszawy na Mazury w pięknym słońcu i ciężkim lepkim powietrzu, zaczęłam się zastanawiać nad mijanymi zbożami.

Czy potrafiłabym rozpoznać, które zboże jak wygląda? Zatrzymywałam się kilka razy obok pól z różnymi zbożami i bardzo się zdziwiłam, gdyż rozpoznałam tylko owies. Pewnie dlatego, że jest tak charakterystyczny. Niby człowiek pamięta coś ze szkoły, niby wie, jakie są zboża i do czego są wykorzystywane, ale czy wie jak wyglądają dokładnie? Oczywiście nie mówię o rolnikach, którzy sami te zboża sieją i raczej się orientują co sieją... Poniżej przedstawię nasze zboża z krótkim opisem do czego są stosowane i po czym je można odróżnić. Mam nadzieję, że będzie to pomocne w rozpoznawaniu zbóż.

OWIES jest zbożem klimatu umiarkowanego i wilgotnego. Ma duże wymagania wodne, ale wykorzystuje w dużym stopniu zapasy wody zimowej, a w późniejszym okresie dzięki bujnemu systemowi korzeniowemu dość dobrze radzi sobie podczas krótkotrwałej suszy. Ma małe wymagania glebowe i udaje się nawet na glebach najsłabszych. Owies można poznać po tym, że wiecha owsa jest chorągiewkowata, a ubarwienie wąskich liści jest jasnozielone albo zielone, lewoskrętne.
W Polsce z ziarna owsa produkuje się np.:
płatki owsiane:
    - zwykłe - otrzymane z całego ziarna
    - górskie - otrzymane z pokrojonego ziarna
    - błyskawiczne - otrzymane z pokrojonego ziarna i poddane specjalnej obróbce hydrotermicznej.
Płatki owsiane odgrywają ważną rolę w racjonalnym odżywianiu człowieka, są bogatym źródłem białka i błonnika. Są produktem szczególnie bogatym w potas i magnez. Pomagają zachować skórze sprężystość i elastyczność. Są doskonałe jako dodatek do mleka, jogurtów, napojów mlecznych;

pęczak owsiany – jest półproduktem, który może być wykorzystywany do produkcji płatków, jako dodatek do pieczywa bądź też jako artykuł do sporządzania zarówno dań dietetycznych jak i zwykłych, zastępując np. ryż, czy kasze;

otręby owsiane - są naturalnym źródłem cennych składników odżywczych takich jak błonnik pokarmowy, białko, kwas foliowy, potas, fosfor, żelazo i magnez. Uważa się, że otręby skutecznie obniżają poziomu cholesterolu;

mąka owsiana – która jest doskonałym źródłem błonnika pokarmowego, ułatwia trawienie i jest pomocna w walce z chorobami serca, wysokim poziomem cholesterolu i osteoporozą. Jest bogata w wapń, witaminę E i inne niezbędne minerały. Pomaga utrzymać zdrowie i wzmocnić nasz układ odpornościowy.

ŻYTO ma małe wymaganie cieplne oraz charakteryzuje się oszczędną gospodarką wodną. Dzięki obfitemu systemowi korzeniowemu jest mniej wrażliwe na niedobór wody i dlatego udaje się na glebach lekkich. Charakteryzuje się też zdolnością lepszego niż inne zboża wykorzystania z gleby trudno przyswajalnych składników pokarmowych i wody oraz mniej reaguje na zakwaszenie. Dzięki tym właściwościom żyto plonuje na glebach średnich i dobrych podobnie jak inne zboża, przewyższa zaś inne gatunki na glebach słabych. Kłos żyta ma długość od 5 do 15cm i jest dwukwiatowy ościsty. Wąski liść jest fioletowo-brunatny, a ustawienie liścia pionowe, lewoskrętne.
Z żyta produkuje się mąkę, którą stosuje się głównie do wypieku chleba. Produkuje się z niego także alkohol etylowy, a słomę żytnią stosowano do wyrobu strzech, oraz jako ściółkę dla zwierząt.

PSZENICA OZIMA I JARA ma wyższe wymagania niż inne zboża. Są one silnie zróżnicowane dla poszczególnych odmian. Czynnikiem decydującym o rejonizacji odmian jest długość i charakter okresu zimowego. W rejonach o zimach ostrych i wietrznych może wystąpić przymarzanie. Pszenica ma liście o zabarwieniu zielonym, ustawienie wąskiego liścia pionowe. Liść najczęściej jest nagi, ale może też występować z gęstym ale niewysokim owłosieniem, prawoskrętny. Kłos pszenicy ozimej jest pionowy ościsty, pszenicy jarej pionowy bezościsty. Pszenicę stosuje się do produkcji mąk, kaszy mannej i jako paszę dla zwierząt.

JĘCZMIEŃ OZIMY I JARY ma nieco mniejsze wymagania glebowe niż pszenica. Może być uprawiany na glebach lżejszych, ale w wysokiej kulturze tzn. nie zachwaszczonych, zasobnych w składniki pokarmowe i nie zakwaszonych. Jęczmień ma zabarwienie liścia błękitne lub błękitno-zielone, przydymione, liście nagie ustawione pionowo średnio szerokie, prawoskrętne. Kłos jęczmienia jest ościsty i wynosi od 7 do 15cm. Jęczmień zwyczajny znajduje zastosowanie jako podstawowy surowiec do produkcji słodu jęczmiennego w browarnictwie oraz do produkcji kasz. Jęczmień jest także rośliną pastewną. Ponadto, jęczmień wykorzystywany jest przy produkcji szkockiej i irlandzkiej whisky.