Trudno sobie wyobrazić oczko wodne bez lilii wodnych lub grążeli. Dodają uroku i tajemniczości naszemu oczku. Kwiaty lilii mają barwy od białej, przez żółtą i pomarańczową do różowej i czerwonej.

Otwierają się tylko w ciągu dnia. Minimalna temperatura, w której lilie zaczynają kwitnąć to 18oC. Kwiaty delikatnie pachną. Liście lilii są także bardzo ozdobne. Liście królewskiej lilii wodnej należą do największych na świecie, a ich średnica dochodzi nawet do 2,4m. Jeden liść może utrzymać nawet dwudziestokilogramowy ciężar.

Grzybienie (lub nenufary), gdyż tak inaczej lilie wodne nazywamy, uwielbiają słońce i doskonale czują się w wodzie miękkiej. Rośliny sadzimy bezpośrednio do gruntu, zabezpieczając kłącze przed wypłynięciem, lub w plastikowych ażurowych pojemnikach. Lubią podłoże składające się w 2/3 z ciężkiej ziemi gliniastej i w 1/3 z torfu.

Jeśli oczko zamarza zimą rośliny należy wykopać i przechować w chłodnym pomieszczeniu, ale bez temperatur ujemnych, w wodzie. Lilie mają zastosowanie w lecznictwie. Surowcem zielarskim są zarówno kwiaty jak i liście oraz kłącza. Wyciąg ze świeżych kwiatów ma działanie uspokajające i nasercowe. Napar z suszonych liści stosuje się przy schorzeniach układu oddechowego. Pamiętajmy jednak, że w Polsce Lilia wodna podlega ścisłej ochronie.

Grążel żółty tak jak lilie wodne uwielbia słońce, w przeciwieństwie jednak do lilii jest rośliną trującą, ale bardzo pożyteczną w zbiornikach wodnych. Zimą, gdy powierzchnia jest pokryta lodem i śniegiem, dzięki podwodnym liściom dostarcza niezbędnego tlenu. Kwitnie od maja do sierpnia. Jest rośliną bardzo ekspansywną, w ciągu dwóch lat jedna roślina pokrywa powierzchnię około 5 metrów kwadratowych. Lubi wody stojące lub wolno płynące, posadzony w strumieniu lub miejscu, gdzie występuje ruch wody, nie wykształci liści na powierzchni i pozostanie roślina podwodną. Roślina objęta jest w Polsce częściową ochroną gatunkową.