Do obserwacji ptaków są potrzebne właściwie tylko chęci. Zawsze można znaleźć miejsce, nawet w mieście, gdzie będziemy mogli je oglądać na wyciągnięcie ręki.

Zimą są to karmniki lub nadrzeczne promenady, latem ogrody, skwery, czy parki. Poniżej przedstawimy najczęściej spotykane ptaki w mieście.

{/japopup}

DZIĘCIOŁ DUŻY jest najliczniejszym i najczęściej spotykanym krajowym gatunkiem dzięcioła. Występuje w parkach, ogródkach działkowych i oczywiście w lasach. Obie płcie różnią się od siebie czerwoną czapeczką na potylicy. Samczyk ją ma, samiczka nie. Dzięcioły wykuwają dziuple, w których składają jaja. Wykucie dziupli zajmuje im około 2 tygodni. Wysiadywanie jaj natomiast trwa 12-13 dni. Po około 20-24 dniach od wylęgu młode opuszczają już gniazdo. Dzięcioły żywią się larwami owadów ukrytymi w drzewie, nasionami buków, a zimą nasionami sosen i świerków. Znakomicie wspinają się po pniach, czepiając się kory ostrymi pazurkami i podpierając się sztywnym ogonem. Mózg dzięcioła jest specjalnie amortyzowany wewnątrz czaszki. Gdyby nie był tak chroniony, szybko został by uszkodzony podczas potężnych uderzeń dziobem w drewno. Pamiętajmy, że dzięcioły objęte są ochroną ścisłą.

GIL zamieszkuje lasy, parki i ogrody. Obie płcie różnią się od siebie. Samiec ma grzbiet popielaty, policzki, pierś i brzuch czerwone; czapeczkę, skrzydła i ogon czarne, kuper i podogonie białe. U samiczek barwa czerwona zastąpiona jest jasno szarobrązową. Gile żywią się nasionami i owocami drzew i krzewów, a wiosną często żywią się pączkami drzew. Gil w Polsce występuje dość licznie, przez skryty tryb życia jest trudny do zaobserwowania. Jest gatunkiem chronionym.

GOŁĄB DOMOWY (skalny, miejski) powszechnie znany i często mało lubiany przedstawiciel ptaków miejskich. Duże zróżnicowanie kolorystyczne jest wynikiem krzyżowania się z gołębiami hodowlanymi. Ogon gołębia domowego jest dość krótki, nieznacznie wystający poza końce złożonych skrzydeł. Pióra od dolnego skraju pokryw usznych do nasady szyi mają zielonkawy, metaliczny połysk, u dołu szyi połysk ten jest purpurowy. Głowa i szyja ciemniejsze od grzbietu i pokryw naskrzydłowych. Dziób jest ciemny z białą woskówką ponad nozdrzami. Samiec nie różni się od samicy. Proste gniazdo z gałązek gołąb miejski buduje na strychach, poddaszach, na balkonach, w wieżach kościelnych itp. Wysiadywanie jaj trwa 17 dni, młode uzyskują lotność po 4-5 tygodniach. Gołąb przystępuje do lęgów 4-5 razy do roku. Żywi się nasionami, owocami, drobnymi bezkręgowcami, w miastach głównie odpadkami. Gatunek nie jest objęty żadną formą ochrony. Jest ptakiem łownym z okresem ochronnym.

KACZKA KRZYŻÓWKA jest jedną z najpospolitszych kaczek. Można ją spotkać niemal nad każdym stawem w parkach. Żerując zbiera pokarm z powierzchni wody lub zanurza głowę i unosi tył ciała, by dostać się do pożywienia na dnie. Samiec znacznie różni się od samicy. W okresie lęgowym ma połyskująco zieloną głowę i zakręcone piórka w ogonie. Samice są przez cały rok brązowe, co znakomicie maskuje je, gdy wysiaduje jaja w gnieździe. Jaja wysiadywane są mniej więcej przez 4 tygodnie, a 50-60 dni po wykluciu pisklęta osiągają zdolność lotu. Od wczesnej jesieni liczba krzyżówek w miastach wzrasta i osiąga maksimum w okresie zimy.

KOS jest wielkości drozda i szpaka. Samiec jest cały czarny z żółtym dziobkiem, samica ciemno szarobrązowa. Obecnie kosy wykształciły dwie subpopulacje - miejską i leśną. Kosy miejskie wyciągają dżdżownice na trawnikach, a także przewracają opadłe liście w poszukiwaniu owadów i innych drobnych zwierząt. Żerują na ziemi, dlatego muszą cały czas zwracać uwagę, czy nie zbliża się niebezpieczeństwo. Gdy kos zobaczy drapieżnika np. kota podąża za nim w bezpiecznej odległości, wydając okrzyki alarmowe. Oba ptaki wspólnie pracują przy budowie gniazda, wysłanego mułem i trawą. Wyprowadzają do trzech lęgów rocznie. Samica wysiaduje jaja 2 tygodnie, a kolejne dwa tygodnie zajmuje pisklętom usamodzielnienie się. Kos jest gatunkiem ściśle chronionym.

ŁABĘDŹ NIEMY tego przystojnego całkowicie białego ptaka można spotkać na dużych jeziorach, stawach w parkach, rozlewiskach i stawach hodowlanych. Długa szyja służy mu do sięgania po pokarm roślinny oraz ślimaki i inne zwierzęta zamieszkujące dna zbiorników wodnych. Płcie nie różnią się wyglądem. Gniazdo łabędzia ma kształt kopca zbudowanego z tataraku i sitowia. Młode ptaki o ubarwieniu szarobrązowym uzyskują lotność dopiero w 4-5 miesięcy po wykluciu i potrzeba niemal roku, by ich upierzenie stało się białe. Łabędzie nieme dobrze latają, jednak do startu potrzebują długiego rozbiegu. Lądują zwykle na wodzie hamując dużymi łapkami. W okresie lęgowym samiec broniący gniazda i młodych może być bardzo agresywny. Gatunek objęty jest ścisłą ochroną.

RUDZIK jest doskonale znany dzięki swej rdzawoczerwonej piersi, a także dzięki małej płochliwości. Często chodzi za ogrodnikiem, zjadając wykopane z ziemi bezkręgowce, a czasami nawet bierze pożywienie z ręki. W stosunku do innych rudzików nie jest tak przyjazny. Rudzik to ptak terytorialny. Zaciekle bronią swojego rewiru i na tym tle dochodzi często do walk, które prowadzą do ciężkich obrażeń. 10% śmiertelności spowodowanych jest właśnie konsekwencjami takich starć. Rudziki mają dwa lęgi rocznie. Samica buduje gniazdo wysłane mchem i włosiem. Jest ono zwykle ukryte w przyziemnej dziupli, budce lęgowej lub żywopłocie. Rudziki bardzo są wyczulone na ruch, często atakują larwę lub owada zobaczywszy go z odległości kilku metrów.